Somatoform bozuklukları veya bedensel belirti bozuklukları nedir?

Somatoform bozukluklar veya bedensel belirti bozuklukları bedensel sağlık ile ilgili aşırı endişe ve ilgi içerisinde olma halidir. Yani fiziksel bir karşılığı olmadığı halde bedensel sağlık ile ilgili çoğu insandan daha fazla kaygılanma ve hastalanma da diyebiliriz.

Bedensel belirti bozukluklarının sınıflandırılması

Bedensel belirti bozuklukları; bedensel belirti bozukluğu, hastalık kaygısı bozukluğu ve dönüştürme (konversiyon) bozukluğu gibi kendi içerisinde sınıflandırılmaktadır. Bunlar günlük yaşamı etkileyen rahatsız edici durumlardır.

Bedensel belirti bozukluğu: Bedensel belirti bozukluğunda sıkıntı veren en az bir bedensel belirti söz konusudur. Kişiler bu bedensel belirtiler ile ilgili orantısız düşüncelere sahip olup sürekli yüksek kaygı yaşayabilmektedir. Bu nedenle bütün zaman ve enerjilerini bunlar üzerine harcamaktadırlar. Yaşanan herhangi bir baş ağrısını tümör olarak yorumlamak buna bir örnektir. Kişi, doktor bir şeyinin olmadığını söylediğinde kısa dönemli rahatlama yaşasa da tekrar tekrar doktora gitme durumunu devam ettirebilmektedir.

Hastalık kaygısı bozukluğu: Bir diğer tür ise hastalık kaygısı bozukluğudur. Bu türde sıkıntı veren bedensel belirti yoktur veya hafif düzeydedir. Buna rağmen herhangi ağır bir hastalığın olacağına dair düşünce ve duygularla eşlik eden davranışlar diyebiliriz. Sürekli vücut taraması yapmak, hastalıkları araştırmak, tansiyon ölçmek veya tanı almamak için hastanelerden kaçmak buna örnek verilebilir.

Dönüştürme bozukluğu: Nörolojik bir sebebi olmadan duyularla ya da bedensel hareketlerle ilgili sorunların olduğu tür ise dönüştürme bozukluğu (konversiyon) olarak adlandırılmaktadır. Psikolojik körlük, bayılma, kol ve bacaklarda hissizlik vs. sorunlar bu türde görülebilmektedir.

Yapay bozukluk: Bir başka tür olan yapay bozukluk ise kişinin kendisini veya bir başkasını fiziksel veya psikolojik olarak hasta haline getirme çabasıdır. Bu türün diğerlerinden farkı ise kasıtlı yapılmasıdır. Karın ağrısına sebep olmak için deterjan içmek veya başkasına içirmek buna örnek verilebilir.

Bedensel belirti bozuklukları yaşayan kişiler birtakım fiziksel semptomlar yaşamakta ama başvurdukları hekimler yaşanan bu semptomlara fiziksel bir neden bulamamaktadır. Fakat fiziksel bir sebep bulunamamasına rağmen bireyler bu belirtileri yaşamaktadır ve şikayetleri genel olarak devam etmektedir. Dolayısıyla herhangi bir sebep bulamayan hekimler, durumun psikolojik olduğunu anlayıp hastaları psikiyatri servisine yönlendirmektedir.

Bazen kişi fiziksel semptom şikayetiyle ilk olarak psikiyatristlere veya psikologlara da danışabilmektedir. Bu durumda ruh sağlığı uzmanları tıbbi değerlendirme için yönlendirme yapmaktadır. Böylece tıbbi değerlendirme sonucunda fiziksel bir neden çıkmadığı takdirde ruh sağlığı alanı devreye girmektedir.

Bedensel belirti bozukluklarının tedavisi

Bilişsel davranışçı psikoterapi yöntemi bedensel belirti bozukluklarında kullanılan bir tedavi yöntemidir. Terapi ile rahatsız edici duyguları tanımlanmak ve bu duyguların tetikleyicisi olan süreçleri çalışmak, semptomlar üzerine oluşan bilişleri değiştirmek ve hastalık davranışları yerine daha uygun davranış ve ilişkiler yerleştirmek gibi çalışmalar yapılmaktadır. Bunun yanı sıra psikofarmakolojik tedavi uygulanabilmektedir. Gerekli durumlarda hem psikoterapi hem de ilaç tedavisi birlikte uygulanabilmektedir.


SOSYAL MEDYADA TAKİP İÇİN:

İnstagram.com/berfinskz